ikdestek
Çalışana Deneme Süresinde Sigorta (SGK) Yapılır mı?
Soru: Yeni bir işe deneme süresiyle başladım. İşverenim, sigortamı deneme süresi bittikten sonra başlatacağını söyledi. Deneme süresi boyunca sigortasız çalıştırılabilir miyim?
Cevap:
Hayır, bu durum kesinlikle yasa dışıdır ve kabul edilemez.
Yasal Dayanak:
Hem 4857 Sayılı İş Kanunu hem de 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu bu konuda çok nettir. Bir çalışan, deneme süresinde dahi olsa, fiilen işe başladığı ilk günden itibaren sigortalı olmak zorundadır. İşverenin, çalışanı işe başlatmadan en geç bir gün önce SGK işe giriş bildirgesini yapmış olması gerekir. Bu süreler için SGK İşe Giriş Son Tarihini Bulma isimli yazımızı incelemenizi tavsiye ederiz.
Deneme Süresi Sigortalılığa Engel Değildir!
Öncelikle, deneme süresinin ne olduğunu doğru anlamak gerekir. Deneme süresi, iş sözleşmesinin bir parçasıdır. Bu süre, işçi ve işverenin birbirlerini tanımaları ve çalışma ilişkisine devam edip etmeyeceklerine karar vermeleri için tanınan bir zaman dilimidir. Bu sürenin tek özelliği, tarafların bildirim süresine uymadan ve tazminatsız olarak iş sözleşmesini feshedebilmeleridir. Ancak bu durum, çalışanın sigortalılık, maaş, hafta tatili gibi temel yasal haklarını kesinlikle ortadan kaldırmaz.
İşverenin Yükümlülüğü ve Yaptırımlar:
İşveren, çalışanı işe başlattığı anda SGK’ya bildirmekle yükümlüdür. “Deneme süresi bitsin, sonra bakarız” gibi bir yaklaşım, kayıt dışı işçi çalıştırmak anlamına gelir ve bu bir suçtur. SGK tarafından tespit edilmesi halinde, işverene hem geriye dönük prim borçları hem de yüksek idari para cezaları uygulanır.
Çalışan Olarak Ne Yapmalısınız?
İşe başladığınız ilk günün hemen ardından e-Devlet üzerinden “SGK Tescil ve Hizmet Dökümü” sayfasını kontrol ederek işe girişinizin yapılıp yapılmadığını teyit edebilirsiniz. Eğer girişiniz yapılmamışsa, bu durumu öncelikle İnsan Kaynakları departmanına veya yöneticinize bildirebilirsiniz. Sorun çözülmezse, ALO 170 hattını arayarak veya en yakın SGK müdürlüğüne giderek durumu şikayet etme hakkınız vardır.
Özetle:
Deneme süresi, sigortalılık hakkını erteleyen veya ortadan kaldıran bir süreç değildir. Sigortanız, işe fiilen başladığınız ilk gün başlamak zorundadır.