ikdestek
Raporluyken İşten Çıkarılabilir Miyim? isimli içerik, ilgili konuya dair tüm detayları sunan bir yazı barındırmaktadır.
İşyerinde Raporluyken İşten Çıkarılabilir Miyim? (Yasal Haklarınız 2025)
Soru: Sağlık sorunlarım nedeniyle doktor raporu aldım ve işe gidemiyorum. Bu raporlu olduğum süre içinde işverenim beni işten çıkarabilir mi? Raporlu olmak işten çıkarılmaya karşı tam bir koruma sağlar mı?
Cevap:
Bu soru, her çalışan için hayati önem taşır. Genel kanının aksine, raporlu olmak işten çıkarılmaya karşı mutlak ve süresiz bir koruma sağlamaz. Ancak, İş Kanunu çalışanı bu hassas dönemde koruyan çok net kurallar ve süreler belirler. İşverenin sizi işten çıkarabilmesi için kanunun belirlediği bu uzun sürenin geçmesini beklemesi gerekir.
Temel Kural: İşveren Fesih İçin Beklemek Zorundadır
İş Kanunu, sağlık sorunları nedeniyle rapor alan çalışanı korur. İşveren, çalışanın raporlu olduğu her gün için fesih hakkını kullanamaz. İşverenin fesih hakkını kullanabilmesi için, çalışanın raporlu olduğu sürenin belirli bir sınırı aşması gerekir. Bu kritik sınırı, çalışanın “ihbar süresi artı altı hafta” formülüyle buluruz.
Kritik Süre: “İhbar Süresi + 6 Hafta” Hesabı Nasıl Yapılır?
İşverenin fesih hakkını konuşmadan önce, bu koruma süresini doğru hesaplamak gerekir. Formül şöyledir:
Koruma Süresi = Çalışanın Yasal İhbar Süresi + 6 Hafta
Peki, ihbar sürenizi nasıl bileceksiniz? İş Kanunu Madde 17’ye göre kanun, ihbar sürelerini çalışanın kıdemine (hizmet süresine) göre belirler:
- 6 aydan az kıdemi olan çalışan için: 2 hafta
- 6 aydan 1.5 yıla kadar kıdemi olan çalışan için: 4 hafta
- 1.5 yıldan 3 yıla kadar kıdemi olan çalışan için: 6 hafta
- 3 yıldan fazla kıdemi olan çalışan için: 8 hafta
Örnek Hesaplama:
İşyerinde 2 yıl kıdemi olan bir çalışanı ele alalım. Bu çalışanın yasal ihbar süresi 6 haftadır. Bu durumda, işverenin fesih için beklemesi gereken asgari süre şu şekilde ortaya çıkar:
6 Hafta (İhbar Süresi) + 6 Hafta (Yasal Ek Süre) = Toplam 12 Hafta
Bu demektir ki, işveren 2 yıl kıdemli bu çalışanını, raporu 12 haftayı aşmadığı sürece sağlık nedenine dayanarak işten çıkaramaz.
Koruma Süresi İçinde ve Sonrasında Fesih Durumları
Bu kritik sürenin dolup dolmaması, feshin geçerliliğini doğrudan etkiler.
Koruma Süresi İçindeyken Fesih Yapılabilir mi?
Hayır. İşveren, yukarıda hesapladığımız “ihbar süresi + 6 hafta” şeklindeki koruma süresi dolmadan, çalışanın sağlık sorunlarını gerekçe göstererek iş sözleşmesini feshedemez. Eğer işveren bu süre içinde bir fesih yaparsa, mahkeme bunu genellikle geçersiz bir fesih sayar. Bu durumda çalışan, şartları taşıyorsa işe iade davası açma hakkına sahip olabilmektedir.
Ancak dikkat: Çalışan raporlu olduğu sırada, sağlık sorunu dışında, işverene haklı nedenle derhal fesih imkanı veren başka bir eylemde bulunursa (örneğin, işverenin malına zarar verirse, sırlarını ifşa ederse vb.), işveren bu sebebe dayanarak iş sözleşmesini feshedebilmektedir.
Koruma Süresi Dolduktan Sonra Fesih Hakkı
Eğer çalışanın raporlu olduğu süre, “ihbar süresi + 6 hafta” formülüyle hesaplanan koruma süresini aşarsa, işveren için durum değişir. Bu durumda işveren, İş Kanunu Madde 25/I (“Sağlık sebepleri”) uyarınca, iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshetme hakkı kazanır.
Sağlık Nedeniyle Fesih Durumunda Tazminat Hakları Nelerdir?
İşveren, koruma süresi dolduktan sonra sağlık nedeniyle fesih hakkını kullandığında, çalışanın tazminat hakları şu şekilde olur:
- Kıdem Tazminatı: Eğer çalışanın işyerinde en az bir yıl kıdemi varsa, bu tür bir fesihte kıdem tazminatına hak kazanır. Bu çok önemli bir detaydır. İşveren, sağlık nedeniyle yaptığı haklı fesihte kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldıramaz.
- İhbar Tazminatı: İşveren sözleşmeyi “haklı nedenle derhal” feshettiği için, bildirim süresine uyma yükümlülüğü taşımaz. Dolayısıyla ihbar tazminatı ödemez.
- Diğer Haklar: İşveren, çalışanın fesih tarihine kadar hak ettiği ödenmemiş maaşı, fazla mesai ücretleri ve kullanılmamış yıllık izin ücretleri gibi tüm alacakları kendisine ödemelidir.
Özetle: Ne Yapmalısınız?
Kısacası, raporlu olmak sizi belirli bir süre için işten çıkarılmaya karşı korur. Bu koruma süresini, kıdeminize bağlı olan ihbar sürenize altı hafta ekleyerek bulursunuz. İşveren sizi bu süre dolmadan sağlık nedeninizle işten çıkaramaz. Bu süre aşılırsa, işverenin fesih hakkı doğar ancak bu durumda kıdem tazminatı hakkınız genellikle saklı kalır. Bu karmaşık süreci yönetirken hukuki destek almanız, hak kaybı yaşamanızı önleyecektir.